Հայտնի է, որ հիվանդությունների բուժման նպատակով ստեղծվող դեղերն ունեն նաև կողմնակի ազդեցություններ, որոնք երբեմն կյանքի սպառնալիք են: Բացարձակ անվտանգ դեղեր չկան: Ավելին, դեղակիրառման ժամանակ կարող են լայնածավալ դրսևորում ունենալ դեղերի կողմնակի ազդեցություններ (ԴԿԱ), որոնք չեն գրանցվել կլինիկական փորձարկումների ժամանակ, քանի որ վերջիններս իրականացվում են սահմանափակ հիվանդների խմբում: ԴԿԱ-երի հայտնաբերումը, գրանցումն ու պարբերական վերլուծությունը (ԴԵՂԱԶԳՈՆՈՒԹՅՈՒՆ) անհրաժեշտ են դեղերի ցուցումները, հակացուցումները, կողմնակի ազդեցությունները, դեղաչափումը ճշգրտելու նպատակով:

ՀՀ «Դեղերի մասին» օրենքի համաձայն` «Դեղերի սպառում ու կիրառում իրականացնող բուժկանխարգելիչ հիմնարկությունները, դեղատներն ու կազմակերպությունները պարտավոր են կառավարության լիազորած մարմնին անհապաղ տեղեկացնել անհայտ կողմնակի ազդեցությունների զարգացման բոլոր դեպքերի մասին»:

Կառավարական լիազորված մարմին համարվող առողջապահության նախարարության հանձնարարության համաձայն ՀՀ-ում ԴԿԱ-երի մշտական դիտարկում իրականացնում է Դեղերի և բժշկական տեխնոլոգիաների փորձագիտական կենտրոնը, որը 1997-ից ԱՀԿ-ի ԴԿԱ-երի դիտարկման Միջազգային Ծրագրի անդամ է (Ուպսալա, Շվեդիա):
ԴԿԱ-երի դիտարկում իրականացնելու նպատակով Կենտրոնում, միջազգային պահանջներն ու հանձնարակականները հաշվի առնելով, ստեղծվել է ԴԿԱ-երի գրանցման քարտ-հայտագրի ձև, որն ակտիվորեն տարածվում է առողջապահության աշխատակիցների միջև:

• Քարտը լրացնելը բավականին հեշտ է, իրականացվում է հարցերին «այո» / «ոչ» պատասխանելով` խնայելով լրացման վրա ծախսվող ժամանակը:
• Քարտում լրացվող անձնական տեղեկությունները հրապարակման ենթակա չեն:
• Քարտը եռալեզու է` հնարավորություն ընձեռելով այն լրացնել հայերեն, ռուսերեն և անգլերեն լեզունելով:

Քարտում կարելի է նաև լրացնել կասկածվող կամ ոչ լիարժեք տվյալներ:

Քարտը բաղկացած է չորս բաժիններից`

ա/ տեղեկություններ հիվանդի մասին: Ներառում է հիվանդի մասին անկետային տվյալներ,
անուն, ազգանուն, հայրանուն (գաղտնիության դեպքում կարող են կոդավորվել),

• տարիքն ու ծննդյան ամսաթիվը,
•  սեռը,
•  քաշը (կգ):

բ/ Դեղի կողմնակի ազդեցություն կամ արտադրական թերություն: Նախատեսված է դեղի կողմնակի ազդեցության կամ արտադրական թերության նկարագրման համար և ներառում է հետևյալ տվյալները.

• կողմնակի ազդեցության կամ արտադրական թերության նշում,
•  հայտնաբերման ամսաթիվը (օրը, ամիսը, տարին),
•  տեղեկացման ամսաթիվը (օրը, ամիսը, տարին),
•  տեղեկության պատճառը (մահ, կյանքին սպառնալիք, հոսպիտալացում, հաշմանդամություն, բնածին արատ, անաշխատունակություն, այլք),
•  ախտորոշման կիրառված մեթոդներ,
•  հիվանդության համառոտ նկարագիրն ու յուրահատկությունները:

գ/ Կասկածելի դեղ (դեղեր): Նշվում են կասկածելի դեղը կամ դեղերը, որոնցով պայմանավորված է կողմնակի ազդեցությունը: Բաժինը ներառում է հետևյալ տեղեկատվությանը.

• դեղի անվանումը, դեղաձևը, արտադրողը, սերիան,
•  դեղաչափը,
•  նշանակման ցուցումները,
•  ընդունման տևողությունը:

դ/ Տեղեկացնողի տվյալներ: Դրանք պետք է ամբողջական լինեն` մանրամասները պարզաբանելու նպատակով տեղեկացնողի հետ կապվելու հնարավոր անհրաժեշտությունից ելնելով.

• տեղեկացնողի անունը, ազգանունը, հայրանունը, աշխատավայրը, հեռախոսը,
•  մասնագիտությունը,
•  պաշտոնը:

 Քարտի վրա նշվում են նաև հասցեն, որով պետք է ուղարկվեն լրացված քարտերը, և այն հեռախոսահամարներն ու ֆաքսը, որոնցով արտակարգ դեպքերում հնարավոր կլինի տեղեկացնել:
Տեղեկացնելով դեղերի կողմնակի ազդեցությունների մասին` դուք կօգնեք հազարավոր հիվանդների:

 

 

ԹԵԺ ԳԻԾ՝ (+374 10) 20-05-05, (+374 96) 22-05-05